Dat melkkefir nog een broertje of zusje heeft, was voor mij tot enkele jaren terug geheel onbekend. Melkkefir kende ik, als kind eind jaren 70, van het zogenaamde yoghurtplantje en ook heb ik wel eens kefirdrank uit de supermarkt gehad, lang geleden. Waterkefir kende ik echter niet. Of ik nou van het bestaan leerde door het boek Waterkefir, Melkkefir van Peter Bauwens of door Nourishing Traditions, dat durf ik niet te zeggen, ik vermoed het eerste.
Waterkefirkorrels zijn onder verschillende namen bekend en worden ook wel Japanse waterkristallen genoemd of tibi. Net als melkkefirkorrels, zijn de korrels een symbiose van gisten en bacteriestammen. Toegevoegd aan een zoete vloeistof, zetten deze bacteriën en gisten de suikers om in melkzuur, koolstofdioxide en een klein beetje alcohol. Op al deze voeding, want dat zijn de suikers voor deze gisten en bacteriën, zullen deze good guys het goed doen en flink in aantal toenemen. Zo verkrijg je een super gezonde probiotische drank.
Waterkefir, Melkkefir
Waterkefir is minder bekend dan melkkefir, maar begint aan populariteit te winnen. Mensen worden zich steeds meer bewust van het belang van een gezonde darmflora en de probiotica in kefir is een uitstekend middel om deze te verbeteren.
Omdat er ook steeds meer mensen zijn die zuivel schuwen en daarom melkkefir liever links laten liggen, vormt waterkefir, dat met suikerwater wordt gemaakt, een goed alternatief. Beide soorten kefir hebben vergelijkbare gezondheidsvoordelen en ook de bacteriestammen en gisten die in de drank aanwezig zijn komen voor een groot deel overeen.
Beide soorten bestaan uit een soort korrels die ook in omvang zullen nemen. Melkkefir korrels zijn romig wit en hebben wel iets weg van bloemkoolroosjes, omdat ze samen klonteren. Ze bestaan uit proteïnen, vetten en oplosbare polysacchariden. Waterkefir korrels klonteren niet samen en hebben wel wat weg van kristallen. Afhankelijk van de gebruikte suiker zijn ze licht gelig tot bruinig van kleur. Ze worden gevormd door polysacchariden die door glucose met elkaar verbonden zijn.
Afwisseling
Melkkefir wordt weliswaar van melk gemaakt, als je geen melk drinkt, omdat je lactose intolerant bent, dan zou het kunnen dat je melkkefir wel kunt verdragen, zeker als deze gemaakt is van rauwe melk. In rauwe melk is het enzym lactase nog intact en lactase is het enzym dat nodig is om lactose af te breken. Bovendien, als je melkkefir minimaal 24 uur laat fermenteren is praktisch alle lactose oftewel melksuiker omgezet in melkzuur.
Als je wel zuivel gebruikt en je regelmatig melkkefir drinkt, kan waterkefir voor een prettige afwisseling zorgen. De drank is meer als een priklimonade en drinkt daardoor wat makkelijker weg dan melkkefir. Het is een uitstekende dorstlesser voor in de zomer en in die zin meer vergelijkbaar met kombucha of probiotische drankjes gemaakt met de gemberbug.
Het is overigens altijd goed om verschillende probiotische voedingsmiddelen te nuttigen, ieder bevat toch net weer andere bacteriën en andere gezonde voedingsstoffen. Afwisseling is het toverwoord!
Suiker en Alcohol
Waterkefir is veelzijdiger dan melkkefir, omdat je aan het suikerwater nog allerlei vruchten, kruiden of groenten kunt toevoegen om zo een heel arsenaal aan smaken te verkrijgen. Omdat het gemaakt wordt van suikerwater, bevat het eindproduct meestal ook nog wat suiker, dat kan een nadeel zijn. Het hoge suikergehalte zorgt er ook voor dat er meer alcohol ontstaat tijdens het fermenteren. Hoe langer je het laat fermenteren, hoe meer suiker er wordt omgezet en hoe minder suiker in de uiteindelijke drank zit, maar ook hoe meer alcohol het zal bevatten. Naar mijn bescheiden mening vind ik lang gefermenteerde waterkefir om de suiker eruit te krijgen, niet lekker… Als je per se geen suiker binnen wilt krijgen, omdat je bijvoorbeeld net als ik het GAPS-dieet volgt, dan kun je waterkefir beter bereiden met kokoswater in plaats van suikerwater.
Vanwege de natuurlijke antibacteriële werking van honing, wordt het niet aangeraden waterkefir met honing te maken.
Honing is weliswaar antibacterieel, maar verdund met water wordt er ook al duizenden jarenlang honingwijn (mede) van gemaakt. Het klopt dus niet te zeggen dat je daarom beter geen honing kunt gebruiken.
Wel is het zo dat rauwe honing bacteriën bevat die de strijd aan kunnen gaan met de bacteriën in de kefir. Je zou dus wel verhitte honing kunnen gebruiken. Dit kun je het bijvoorbeeld doen door een deel van het water eerst te koken en daar de honing in op te lossen. Koel het af met de rest van het water en zorg ervoor dat het water niet warmer is dan 42˚C voor je de korrels toevoegt.
Bereiden
Het principe van de bereiding van waterkefir is hetzelfde als die van melkkefir: je voegt de korrels toe aan een (zoete) vloeistof, sluit de pot af en laat zo’n 24-48 uur op kamertemperatuur fermenteren.
Op internet zijn tal van recepten te vinden voor het maken van waterkefir. Wat je traditioneel vaak ziet is dat de korrels in het suikerwater gaan, samen met wat schijfjes citroen, vijgen en soms rozijnen of ander gedroogd fruit. Dit geeft niet alleen een bepaalde smaak aan je kefirdrank, maar in de schil van de citroen en in het gedroogd fruit zitten ook mineralen die de kefir nodig heeft om te groeien. Het zure sap van de citroen zorgt er tevens voor dat andere, kwalijke bacteriën en schimmels minder kans maken, deze kunnen namelijk niet tegen een zure omgeving, in tegenstelling tot de melkzuurbacteriën.
Een andere manier, die ik tegenwoordig veel gebruik, is in plaats van al dat gedroogde fruit, een suiker te nemen met een hoog mineralen gehalte, zoals oerzoet. Je kunt er zelfs nog een klein beetje rietsuikermelasse bij doen en een (uitgekookte) eierschaal. Of enkele druppels ‘Mineral Multi Trace’. Deze waterkefir kun je een tweede keer laten fermenteren, zonder de korrels met bijvoorbeeld een deel vruchtensap, zo kun je allerlei verschillende smaken creëren, de mogelijkheden zijn eindeloos!
Net als voor alle andere fermenten, doe je er goed aan te werken met biologische ingrediënten, niet alleen voor je eigen gezondheid, maar hoe dacht je dat al die gisten en bacteriën het hebben als er allerlei rommel als restanten van pesticiden, fungiciden en herbiciden in hun leefomgeving zitten? Om diezelfde reden gebruik ik ook bij voorkeur gefilterd water. Houd er rekening mee dat wanneer je een methode gebruikt om je water te filteren waarbij ook alle mineralen uitgefilterd worden, je deze zeker weer moet toevoegen!
Waar te krijg?
Ben je benieuwd naar de kefir en wil je zelf aan de slag? Stuur me even een mail dan kan ik je meer informatie geven.
Heb je het receptenboek, waaraan ik heb meegewerkt: Puur en Lekker Eten al gezien?
Meer dan 100 pure recepten zonder rommel!
Dit heb ik vroeger veel gemaakt maar ik vond het altijd zo een tijdrovend klusje! omdat je die korrels altijd actief moet houden dus om de dag ben je ermee bezig dus ik ben ermee opgehouden.
@nathalie Je kunt het ook een tijdje in de koelkast parkeren hoor, het hoeft echt niet iedere dag! De kefir kan een paar weken in de koelkast met wat suikerwater.
dan ook elke week verversen 😉
Ja, het beste is om dat wekelijks te doen, maar hier schiet het er wel eens bij in en blijven ze wel eens langer dan een week zonder verversing in de koelkast zonder problemen! Maar inderdaad, het is wel beter om ze wekelijks te verversen en speel je meer op zeker!
Oh dat wist ik niet. Nog bedankt voor het onderzoeksrapport alleen jammer dat alles zowat in het Duits is..
Ja, dat Duits kan lastig zijn inderdaad…
Leuk, enkele vragen.
zoveel suiker dat is toch slecht voor de darmen?
Stel ik koop de korrels…hoe lang doe je hiermee?? Je maakt de waterkefir en dan?? Hoe lang blijft het water goed en hoe lang de korrels en hoe bewaar ik die??
is het echt dat je het steeds weer kan gebruiken?
als je er goed mee omgaat, gaan ze een leven lang mee. Hoelang blijft welk water goed, de kefir die je gemaakt hebt, bedoel je? Heel lang, maar het fermenteert steeds door, dus echt lekker is het na verloop van tijd niet meer….
Die suiker is de voeding voor de korrels en wordt dus grotendeels omgezet.
Hoe je het precies moet doen, staat allemaal in de gebruiksaanwijzing die ik meestuur als je korrels koopt. Overigens zijn mijn waterkefir korrels tijdelijk uitverkocht op de site. Mocht je ze per se snel willen hebben, dan kan ik wel een uitzondering voor je maken.
En ja, je gebruikt ze steeds maar weer.
Hallo allemaal,
Ik maak al een hele tijd waterkefir, maar vraag me nog steeds af, hoeveel suiker er achterblijft. Ik houd 3 dagen aan tot het ‘oogsten’,en gebruik 90 gr. Biologische rietsuiker, 3 à 4 gedroogde dadels en een halve limoen op 1,5 ltr water met 125gram korrels.
De smaak is na 3 dagen lekker fris en licht zuur en, als ik 2 dagen aanhoud smaakt het zoet. Aangezien ik nooit ergens suiker aan toevoeg, proef ik de suiker gelijk. De suiker is natuurlijk te vervangen door gedroogde vruchten maar, dat is zo kostbaar, daar loop je op leeg.
zou je het suikergehalte op de e.o.a. manier kunnen meten?
Mvg,
Peter
Suikergehalte meten is lastig, omdat er ook koolzuur en alcohol in de kefir zit.
Wel is het zo dat wat er overblijft aan restsuikers vrij weinig is (afhankelijk van verschillende factoren, zoals duur en temperatuur) en is meest fructose.
Wil je echt geen suiker in je kefir, dan kun je overwegen om kefir te maken met diksap of kokoswater. Het is dan wel zaak regelmatig je korrels met gewone suiker te voeden, ze hebben namelijk de glucose nodig om te groeien en gezond te blijven!
Kan je waterkefit korrels ook in melk doen?
Dat kan wel, maar ze zullen er niet in groeien en je zult ze regelmatig terug in suikerwater moeten doen om ze gezond te houden. Doe dit ook niet met al je korrels, want het kan zijn dat ze zich niet meer goed terug kunnen aanpassen en dan ben je je korrels kwijt!
Hoihoi. Bedankt voor je informatie hierboven.
Ik heb nog wat vragen.
Kunnen je korrels goed functioneren op alleen rietsuiker en (biologisch) citroensap uit een flesje? Ik heb vaak geen geld voor vers fruit of dadels. Ik doe dat nu een tijdje maar de korrels groeien bijna niet. Vind ik op zich niet erg, ik heb genoeg korrels. Het smaakt gewoon goed en het bubbelt prima maar ik ben bang dat ik ze tekort doe. Wat (en hoe vaak) kan ik doen om ze low budget te verwennen?
Ook zag ik op een foto hierboven dat je een metalen lepel gebruikt. Was dat niet ten strengste afgeraden, of is dat alleen voor melkkefir. Ik heb me een ongeluk gezocht naar een goede plastic zeef omdat ik als de dood was mijn korrels te vermoorden…
Alvast bedank voor je reactie,
groeten, Linda
waterkefir kan het prima af zonder al die vruchten en citroensap. Er zijn mensen die gebruiken alleen oerzoet. Zelf gebruik ik het liefst suiker en een halve eierschaal. Waterkefir heeft namelijk mineralen nodig, die kunnen ze uit de vruchten halen of uit de eierschaal, of uit de oerzoet.
Die metalen lepel is niet zo’n punt voor eventjes. RVS gaat echt niet meteen reageren met de zure korrels als ik er alleen even mee schep. Het zou kunnen dat metaal de elektrische lading verandert en dat dat de reden is voor de waarschuwing ertegen, maar ik heb nooit nadelige invloeden gemerkt.
Oke, hartelijk dank voor je antwoorden. Ik ben wel gerustgesteld nu. 🙂
Ik heb een vraagje over melkkefir. Ik kocht weleens een soort yoghurt dat kefir genoemd werd. Het smaakte veel beter dan gewone yoghurt of kwark. Maak je deze kefir dan met melk of met yoghurt? Dus bv. een recept met melkkefir, yoghurt, suiker en nog wat spul?
(Melk)kefir wordt ook wel yoghurtdrank genoemd. Het is net als yoghurt melk die is gefermenteerd. Bij yoghurt doen 3 bacterie stammen dat, bij kefir is het een heel complex aan bacteriën en gisten. Je kunt het inderdaad zelf maken, mits je de kefircultuur hebt. Er is een waterkefir cultuur en een melkkefir cultuur. Beide zijn een soort korrels.
Hier lees je wat meer over melkkefir: https://www.devoedzamekeuken.nl/melkkefir-gezond-divers-goedkoop-en-gemakkelijk/
Mocht je interesse hebben, dan heb ik eventueel wel melkkefirkorrels voor je. De waterkefir is momenteel weer aan het aangroeien tot ik weer kan leveren.
Bedankt voor je reactie. Ik was intussen al zo ver dat ik beide kefir-soorten al in huis heb. De melkkefir lijkt bij mij een beetje op karnemelk, koud is dat best lekker. Moet het ook zo zuur zijn? En hoe krijg ik het dikker? Gewoon langer laten staan of is er een andere manier.
De waterkefir heb ik 2 keer gemaakt en nu staat de derde variant, deze keer met gedroogde abrikozen. Ik ben heel benieuwd wat het doet.
De waterkefir vind ik verfrissend, ik moet wel een beetje wennen aan de smaak.
De melkkefir is wat minder duidelijk voor mij. De eerste keer schiftte vrijwel meteen en vond ik niet lekker dus heb ik weggegooid. Er was ook vrijwel geen aangroei. De tweede ging beter, niet veel aangroei maar deze keer een karnemelk-achtige smaak. Dat was wel lekker. Hoe krijg ik het zachter van smaak?
Ja, kefir is een zure drank, maar hoe langer je ‘m laat staan, hoe zuurder deze wordt. Je kunt de kefir wat dikker krijgen door deze te laten uitlekken in een schone theedoek zonder wasmiddelen luchtjes.
Zachter van smaak kan eventueel door een deel van de melk door slagroom te vervangen of door er later slagroom door te roeren of je maakt er een shake van met bijvoorbeeld banaan. Kefir is gewoon een beetje zurig, niet iedereen vindt het dan ook lekker. Mijn kinderen drinken het niet graag zo uit de fles, maar wel als ik er een shake van gemaakt heb met banaan, ander fruit, honing en vaak ook nog eidooiers en kokosolie.
Ik ben nu zelf middels ook een anderhalve week bezig met waterkefir. Mijn constante verhouding is 100 gram kefirkorrels, 50 gram biologische rietsuiker, 3 vijgen en 800ml water. Meer past niet in de Brabantia weckpot. Ik wissel ook regelmatig af nu met biologische ongezwavelde abrikozen, rozijnen en natuurlijk die vijgen. Nu wil ik vanavond dit eens omgooien naar helemaal geen gedroogde vruchten maar alleen de 100 gram kefirkorrels, 50 gram biologische rietsuiker en 1 korrel zeezout, mespuntje Baking Soda. Ben benieuwd of de smaak anders wordt en of dat ook zo kan. Ik denk dat als je gedroogde vruchten blijft gebruiken dat het te duur wordt. Maar kan dit gewoon zonder die vruchten en zoals ik dat wil gaan doen? Maar ik lees ook over die halve eierschaal. Moet ik die eierschaal eerst nog schoonspoelen? Ik wil ook weten of ik een gewone citroen erbij kan gooien gezien biologische citroenen uitermate duurder zijn. En als ik een citroen erin doe, moet ik dan hiervan de buitenschil verwijderen? Meestal zitten daar toch de pesticiden, bestrijdingsmiddelen in? En aan hoeveel gram citroen moet ik dan denken? Of doe je er gewoon een schijfje bij, want ik lees namelijk dat citroen juist zuur is voor slechte bacteriën welke hier niet tegen kunnen. Graag hoor ik hier iets meer over, en ik wacht uw berichtje met belangstelling af.
Omdat het inderdaad wat prijzig wordt allemaal, ben ik ook gestopt met het fruit. Het werkt prima zonder. Een eierschaal erbij kan soms wonderen doen, het gaat erom dat er voldoende mineralen in je kefir zitten. Je kunt dat dus ook bereiken met een beetje Keltisch zeezout, mineralen druppels, melasse stroop etc.
Een beetje zuur erbij is goed om de goede bacteriën een voorsprong te geven, de slechte houden namelijk niet van zuur. Je kunt er daarom ook een beetje citroensap in doen, of azijn (heel klein beetje en wel gepasteuriseerde) of een beetje kefir van de vorige batch. Citroensap vind ik wel het lekkerst.
Je kunt daar ook zo’n flesje voor nemen uit de biowinkel, dat is vaak goedkoper dan biologische citroenen. Ik koop mijn citrusvruchten liever wel altijd biologisch, omdat die zo vreselijk bespoten worden en het gif zit echt niet alleen op de vrucht. Het komt ook in de grond waar de bomen op staan en die nemen het hun wortels mee op… Als je een citroen uitperst en in kleine porties invriest, kun je best wat kefir batches doen met 1 citroen.
Succes!
ik heb nu al een tijdje waterkefir , maar ik krijg juist heel erg last van opgeblazen gevoel . dagen lang .
dat is nou juist waarom ik de kefir wilde proberen . ik daar nml last van , maar het wordt er erger door .
nu heb ik melkkefir uit de winkel geprobeerd en het lijkt wel alsof ik daar beter op reageer .
hoe kan dat ?
maar ik weet nu nog steeds niet of ik ook melkkefir korrels zal gaan proberen thuis .
ik heb nml heel veel water korrels over .
ik heb op advies nu heel weinig gebruikt . 1 eilepeltje per dag . maar zelf met de waterkefir krijg ik hier al last van .
Iedereen reageert anders op kefir en soms worden klachten ook eerst erger voordat ze minder worden. Aangezien jij juist niet op melkkefir zo reageert, kan het ook zijn dat je juist reageert op de suiker die nog in de drank zit. Je zou eens kunnen proberen kokoswater te fermenteren met waterkefirkorrels om te zien of je daar ook zo op reageert.
hoe kom ik aan kokoswater ? in de supermarkt ?
ik had de suiker er al wel uit gelaten .in de koelkast staat het wel met een beetje water en suiker te wachten tot ik weer wat zou gaan maken.
de laatste keer heb ik de korrels afgespoeld en heb ik alleen een gedroogde vijg en een gedroogde abrikoos met schijfje citroen erin gedaan; dus geen suiker .er zit nml ook al suiker in de vruchten en wilde het zo eens proberen .
dat lukte ; het was aan het fermenteren .
ondanks dat heb ik toch weer last . misschien zijn mijn darmen zo van slag dat het tijd nodig heeft ?
ik heb nml al 15 of 20 jaar last van mijn darmen . eet geen gluten { omdat ik erachter ben gekomen dat ik daar ook last van krijg }
en ik let ook op andere dingen .heb al heel wat artsen en alternatieve artsen bezocht .
Ja, supermarkt heeft het of een natuurvoedingswinkel.
Hmm, als je het al zonder suiker hebt geprobeerd, dan is dat het waarschijnlijk ook niet. Het kan inderdaad even duren. Heel langzaam opbouwen, het is ook echt krachtig spul!
Hallo Iris,
Mijn vraag is:mijn waterkefir wordt wat slijmerig/ dikker, wat kan ik daar aan doen.
De smaak blijft gewoon lekker.
Wat doe ik niet goed.
Dit gebeurt inderdaad soms. Het kan zijn dat je teveel mineralen toevoegt, probeer eens een paar keer de waterkefir te maken met alleen (riet)suiker en eventueel een beetje citroensap.
Hallo Iris,
Ik heb een vraag over botontkalking. Omdat dit in mijn fam. bekend is ben ik begonnen met melkkefir te gaan maken. Nu hoor ik van verschillende kanten dat je juist geen melkproducten moet gebruiken omdat dit de ontkalking juist in de hand werkt. Daarom ben ik overgegaan op waterkefir. Kun je iets zeggen over waterkefir en botontkalking? En voegt de eierschaal misschien iets toe op kalkgebied?
Hmmm, dit is niet iets wat ik zo 1,2,3 in een reactie kan uitleggen. Er is namelijk een verschil tussen melk uit de supermarkt en rauwe melk. Tegen botontkalking helpen juist de dierlijke vetten en dan wel van dieren die buiten hebben geleefd en volop konden grazen. Waar het omgaat zijn de vetoplosbare vitamines (A, D en K2). Die heb je nodig om de mineralen, zoals calcium op te kunnen nemen.
Kefir is een gefermenteerde drank en zou je dus kunnen zien als een probiotica. Heel gunstig voor de darmen en daarom ook weer voor de opname van bijvoorbeeld mineralen.
Waterkefir heeft zelf mineralen nodig om goed te kunnen groeien, vandaar de eierschaal. Die eet de kefir dus grotendeels zelf op…
Als je extra mineralen wilt, kun je het beste zelf eierschalen gaan eten, zoals ik hier beschrijf:
https://www.devoedzamekeuken.nl/calciumpoeder-van-eierschalen/
Maar vergeet dus die belangrijke vetoplosbare vitamines niet! Een goede bron daarvan zijn levertraan en boterolie (Green Pastures High Vitamin Butter Oil)
Ben ik een beetje duidelijk zo?
Dank voor je duidelijke antwoord.
Is het misschien een optie dan de waterkefirkorrels op te eten omdat die de kalk van de eierschaal opnemen?
Zelf calciumpoeder van eierschalen maken moet ik nog even beter bekijken. Weet je ook iets over calcium en de gaargekookte botten van een bio-kip?
De melkkefir maakte ik altijd al van rauwe melk van grasgevoerde bio-koeien. Denk je dat zulke melk dan weer wel goed is?
Nadat er botontkalking geconstateerd is ben ik begonnen met Vitamine B12/ B6/ Foiliumzuur, dit in een combinatie pil, daarnaast D3, K2 en C. Ook slik ik nu levertraanpillen en magnesiumcitraat. Er is is me aangeraden ook lysine en proline te gaan gebruiken.
Ik heb al jaren last van chronisch eczeem. Voortdurend moet er nieuw huidweefsel aangemaakt worden. Ik kan me voorstellen dat dit ook ten koste gaat van de kalkhuishouding in mijn lichaam. Kun je daar ook iets over zeggen? Alvast bedankt.
Naar het schijnt bevat bottenbouillon niet eens zo heel veel mineralen, heb ik onlangs eens gelezen, dus ik denk ook niet veel calcium. Hoe het dan zit met die botten, ik zou het niet durven zeggen… De bouillon is wel weer heel goed vanwege de gelatine.
Of de mineralen wel in de korrels zitten, zou ik niet durven zeggen. Zou idd best eens kunnen. Ik drink kefir vooral vanwege de goede bacteriën en gisten. Voor mineralen gebruik ik weer andere dingen, zoals de eierschalen, Keltisch zeezout, groentes etc.
Lijkt me een uitstekende melk voor kefir, rauw van grasgevoerde bio-koeien!
Helaas weet ik niet zoveel over dat soort aandoeningen, ik ben dan ook geen therapeut of arts o.i.d…. sorry!
Dag Iris, omdat ik net voor mijn vakantie in aanraking kwam met waterkefir heb ik de gedroogde vorm meegenomen zodat ik nu hier waterkefir kan maken. Hoe verhoudt de gedroogde vorm zich ten opzichte van de verse korrels? En is die net zo lang houdbaar. Ik heb nu twee keer een hoeveelheid gemaakt. Smaakt goed maar ik zie niets groeien in de pot. Wel kleine bubbeltjes, zo noem ik het maar even, omhoog stijgen en er blijft een soort bezinksel achter in de pot bij het afgieten. Is dat goed of niet?
Graag je reactie .
Groet,
Lia
Als je met gedroogde kefir aan de gang gaat, is het handig deze eerst weer te hydrateren. Je zet ze daarvoor een paar dagen in suikerwater. Dat zeef je dan, je gebruikt het suikerwater verder niet, dat gooi je weg. De korrels zijn dan weer als verse korrels en zo kun je ze dan gebruiken.
Als er niets groeit, maar je merkt wel dat er wat gebeurt, door bijvoorbeeld belletjes en dat de smaak verandert, dat het zuurder wordt, dan is het goed en werkt het gewoon. Soms groeien korrels gewoon niet. Dat is wel eens vervelend, als je graag wilt weggeven bijvoorbeeld, maar het is niet per se een teken dat het niet goed is.
Hoi Iris,
Voor mij is je verhaal over waterkefir nieuw, ken wel de melkkefir.
Hoe kom ik aan een starter van/voor waterkefir ?
Vriendelijke groet,
Maarten Vervoort
Je zou eens op Facebook kunnen gaan kijken, daar zijn een aantal groepen waar ze regelmatig kefir aanbieden. Ik heb zelf ook waterkefir, maar mijne groeit nooit zo hard helaas, dus heb ik vaak niet over om weg te geven…