Gember

Als kind vond ik gember ongelofelijk vies, het eten was voor mij gewoon verpest dan. Gelukkig heb ik de smaak leren waarderen en gaat er inmiddels heel wat gember doorheen in dit huis, ja ook in het avondeten dat de kinderen gewoon meeëten, ik hoor ze er nooit over 🙂 En dat is maar goed ook, want gember is naar mijn idee een ware ‘superfood’, het lijkt wel haast overal goed voor te zijn.
Gember wordt in ieder geval al heel duizenden jaren in Azië gebruikt als medicijn tegen misselijkheid, buikpijn, brandend maagzuur diarree en duizeligheid. En natuurlijk als verwarmend aromatisch kruid in de keuken.
Maar er is meer:

• Gember is een uitstekende bron van magnesium, mangaan, kalium, koper en vitamine B6. Gember bevat actieve en krachtige antioxidanten zoals polyfenolische verbindingen.
• Gember schijnt goed te werken tegen wagenziekte, zeeziekte en ook ochtenmisselijkheid bij zwangerschap en misselijkheid na een operatie (narcose) en als ondersteuning bij chemotherapie tegen de misselijkheid.
• Een van de vele bestanddelen van gember is Gingerol, een chemische verbinding, verantwoordelijk voor de scherpe smaak van gember, die antiseptisch en pijnverlichtend werkt. Gember bevat tientallen van deze fytonutriënten. Uit een recent gepubliceerd onderzoek* is dan ook gebleken dat mensen met pijnlijke arthritis in de knie beduidend minder pijn ervoeren na veelvuldig gebruik van gember.
• Gember wordt vaak gebruikt tegen griep en verkoudheden. Het werkt immuunsysteem versterkend, antiseptisch en slijmoplossend. Het is niet alleen verwarmend op een koude dag (een goed iets om tijdens deze maanden van het jaar te gebruiken in je maaltijden!), maar het bevordert ook zweten wat weer ontgiftend werkt.
  Vorige week nog heb ik het hier thuis flink gebruikt, toen iedereen inclusief ik zelf klaagde over keelpijn en verkoudheid.

  
  Meestal maak ik dan een thee van verse gember met honing en citroen. Gewoon gember raspen, heet water er bij, scheutje citroensap en als het wat is afgekoeld een lepeltje honing er bij. Deze keer maakte ik het volgens dit recept. In plaats van heet water, zette ik echter eerst thee van salie en/of vlierbloesem, liet die wat afkoelen en dan een schep uit dat potje er bij. Mijn keelpijn was de volgende dag zo goed als weg, de tweede dag was het weer helemaal over. Of het door de gember en dergelijke komt weet ik natuurlijk niet, echt ziek ben ik namelijk nooit.

• Ook worden er aan gember helende eigenschappen toegekend als het gaat om verschillende vormen van kanker, te weten darmkanker, prostaatkanker en eierstokkanker.
  Als je hierover meer wilt lezen en Engels geen bezwaar is, dan zijn deze sites wellicht interessant:
  This spice slashed Prostate Cancer Growth in Mice by 56%, Mercola.com
  The Worlds healthiest foods.com about Ginger
• Ook wordt gember in de Chinese kruidengeneeskunde gebruikt om menstruatie krampen te verlichten. Er wordt dan een thee van gemaakt met bruine suiker.
• Uit onderzoek is gebleken dat gember ingezet kan worden bij de verlichting van migraine. Zie ook bijvoorbeeld deze Engelse site.
• Gember werkt maagzuurremmend en schijnt zelfs beter te werken dan de veel gebruikte maagzuurremmers die als medicijn op de markt zijn.Maagzuurremmers die je bij de apotheek of drogist haalt hebben nadelige bijwerkingen, door de vermindering van maagzuur is het lichaam minder beschermd tegen infecties, verteert het voedsel minder en wordt de opname van mineralen en belangrijke voedingsstoffen geremd. Langdurig gebruik van deze maagzuurremmers kan zelfs leiden tot diarree, longontsteking, botontkalking, maagzweren en maagkanker…

Gember wordt gewonnen uit de wortelstok van een plant genaamd Zingiber officinale en komt uit tropisch Azië. Hier zou hij dus alleen als kamerplant kunnen gedijen, iets wat ik zeker nog eens ga proberen te doen! De verse wortel wordt meestal geraspt, je hebt daar zelfs speciale gemberraspen voor, zoals deze:

Ook kun je gedroogde gember in poedervorm kopen ook wel Djahé genoemd. Dit is wat sterker van smaak en handig om achter de hand te hebben, maar neem als het even kan de verse gember. De smaak is niet alleen beter, verser gember bevat ook meer Gingerolen. Je kunt het vinden op (biologische) markten en natuurvoedings winkels en toko’s maar ook onze Deka supermarkt verkoopt biologische verse gember, dus wie weet ook jouw plaatselijke supermarkt! Hoe verser en jonger de gember hoe sappiger deze is. Hele jonge gember, zonder de bruinige schil hoef je niet te schillen en rasp je zo helemaal tot pulp. De wat oudere is wat droger en draderiger en dat werkt met een gemberrasp niet altijd prettig is mijn ervaring.
Ook kun je gekonfijte gemberbolletjes vinden en gembersiroop. Deze raad ik je af te kopen, daar er vaak erg veel suiker in zit.

Je kunt gember op allerlei manieren in je eten verwerken. Het is een veel gebruikt kruid in de Aziatische keuken, dus in een recept als deze curry kun je lekker veel gember kwijt.
Gember combineert vaak goed in rijst gerechten, je kunt het er door doen aan het begin van de bereiding, zoals in dit gerecht. Dan geeft de gember een wat subtielere smaak, maar je kunt ook later samen met wat nori en sesamzaad wat geraspte gember over je rijst strooien voor een wat meer uitgesproken smaak.
Gember doet het ook goed in zoete gerechten, denk maar aan gemberkoek. Ook zit er gember in de VS veel gebruikte Pumpkin pie spice mix, een kruidenmix die veel in combinatie wordt gebruikt met pompoen in zoete gerechten zoals pompoentaart. Recepten daarmee volgen nog!

Bronnen en meer informatie:
http://www.drweilblog.com/home/2011/2/8/herbal-remedy-of-the-week-ginger.html
http://www.preventievegezondheidszorg.com/gember.php
The Worlds healthiest foods.com about Ginger

Gember, geschiedenis, recepten en medicinale werking door Dr. Stephen Fulder (uitg. Bigot & van Rossum).

*(Wigler I, Grotto I, Caspi D, Yaron M. The effects of Zintona EC (a ginger extract) on symptomatic gonarthritis. Osteoarthritis Cartilage. 2003 Nov;11(11):783-9.)